BİR ŞANTİYE BİR ŞEF Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 28. maddesinin sekizinci fıkrası, 42. ve 44. maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete`de yayımlanan sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 107. maddesinin birinci fıkrasına dayanılarak ‘ŞANTİYE ŞEFLİĞİ HAKKINDAKİ YÖNETMELİK` hazırlanmıştır. Yürürlükte bulunan bu yönetmeliğin 7. Maddesinde ‘Şantiye şefi aynı anda en fazla beş ayrı yapım işinin şantiye şefliğini üstlenebilir. Mimar veya mühendis unvanlı şantiye şeflerinin aynı anda üstleneceği farklı yapım işlerinin tamamının yapı inşaat alanı toplamı 30.000 metrekareyi geçemez.` ifadesi yer almaktadır. Yani mevzuatta bir şantiye şefinden aynı anda 5 ayrı inşaatın şefliğinin yürütülmesi istenmektedir. Bu teori olarak en fazla dendiği için sorunsuz görünebilir, fakat pratikte istenen bu durum imkânsızdır. Bir doktordan aynı anda 5 ayrı ameliyata girmesini beklemek ile bir mühendisi aynı anda 5 ayrı şantiye bulunmasını istemek aynıdır. Ya da bir avukatın aynı anda 5 ayrı mahkemede bulunmasını istemek ile bir şantiye şefinin 5 ayrı şantiyeyi yönetmesini istemek aynı mantığa dayanır. Şantiye şefi; sorumlu olduğu şantiyenin, projesine uygun inşa edilmesinden, kullanılan materyallerin uygunluğundan, çalışanların can güvenliğinden, iş güvenliğinden sorumludur. Bir şantiye şefi, şantiyede tam gün çalışmak zorundadır. Yarı zamanlı çalışması beklenemez. Yarı zamanlı çalıştırıldığında, şantiye olup bitenden haberdar olmayacağı gibi, yapının fen ve sanat kurallarına uygunluğunu tam zamanlı kontrol edemez. Çalışan işçilerin iş sağlığı ve güvenliğini tam gün denetleyemez. Meslektaşlarımızın birçoğu, iş bulma kaygısı ve bu sebeple yaşanan ekonomik sorunlar nedeniyle, uygulamada mümkün olmayan aynı anda beş ayrı şantiye şefliği yapma dayatmasını kabul etmek zorunda bırakılmaktadırlar. Yapılan bu şeflik maalesef kâğıt üstünde kalmaktadır ve çok cüzi bedellerle satın alınmaktadır. Birçok meslektaşımız aslına imza attıkları o evrakların aslında kendileri için ne kadar büyük bir risk teşkil ettiğinin bile farkında değildir. İmza üzerinden yaptırılan şantiye şefliklerinden dolayı, şantiyelerde yaşanan iş kazaları ve ölümler neticesinde birçok şantiye şefi cezaevlerindedir ya da hukuki süreçlerde mahkemelik olmuşlardır. Ülkemizde sıkça yaşanan depremler de, bize şunu göstermiştir: Yetersiz denetim, hatalı malzeme kullanımı, projeye uygun imal edilmeyen binalar… Tam zamanlı çalıştırılmayan şantiye şeflerinden, depreme dayanaklı, sağlıklı binalar denetlemiş olmayı kimse beklememelidir. Günümüzde bu kadar iş istihdamı sorunu yaşanırken, bir şantiye şefinin, beş kişinin işini üstlenmesi de ayrı bir adaletsizliktir. Tüm bu gerekçelerle; MEVZUAT DEĞİŞTİRİLSİN; HER ŞANTİYEYİ BİR ŞEF YÖNETSİN DİYORUZ!! İnşaat Mühendisleri Odası Van Şubesi Başkanı Fırat DURMAZ |